Củ đậu [Pachyrhizus erosus (L.) Urb. = Pachyrhizuz angulatus Rich.; tên khác: Củ sắn nước (miền Nam), củ săng, măn phăo (Lào), krâsang (Campuchia)], họ Đậu (Papilionnaceae).

Cây củ đậu là một loại cây leo, có rễ củ hình như con quay lớn. Lá kép gồm 3 lá chét, mỏng, rộng, hình tam giác, hơi khía răng. Hoa xanh tím, mọc thành chùm ở nách lá. Hạt có chất độc, dùng làm thuốc trừ sâu. Rễ phình thành củ to màu vàng nhạt, vị mát và hơi ngọt, dùng ăn sống hay nấu chín.

Củ đậu được trồng khắp nơi ở Việt Nam, vùng đồng bằng cũng như miền núi để lấy rễ củ ăn, hạt dùng làm thuốc, nhưng ít dùng vì có độc. Mùa thu hoạch là tháng 11-12.

Trồng bằng hạt; trồng bằng củ con thì thời gian sinh trưởng ngắn hơn. Ở Việt Nam, vùng Bình Sơn, Sơn Tịnh (Quảng Ngãi) đã đạt năng suất 40-50 tấn/ha, với những giống củ dẹt có thể nặng tới 2-3 kg.

Quy trình bón phân NPK-S Lâm Thao cho cây củ đậu

Cây củ đậu không yêu cầu khắt khe về loại đất trồng. Nhưng rễ củ nằm dưới đất nên đất trồng phải phải tơi, xốp, ít nhất ở độ sâu 20-25 cm, thoát nước và đảm bảo đủ nước, dinh dưỡng. Nơi có mạch nước ngầm nông thì phải lên luống. Cần làm giàn cao.

Bón phân cho cây củ đậu

Tỷ lệ phân bón N-P-K thích hợp bón cho cây củ đậu là 1-0,5-1 với các liều lượng cho 1 ha trồng củ đậu như sau:

Mức thâm canh trung bình (kg/ha):

Mức thâm canh cao (kg/ha):

Bón lót

Tùy theo tính chất đất mà có phương pháp bón phân. Đối với đất có tỷ lệ sét cao (thường phải làm luống), đối với đất có thành phần cơ giới nhẹ (thường trồng theo hốc và không lên luống), bón lót phân chuồng và NPK-S 6-8-4+9S Lâm Thao cách hốc đặt củ con khoảng 15 – 20 cm.

Bón phân NPK-S Lâm Thao theo quy trình bón phân cân đối, khép kín cho cây củ đậu

Phân bón NPK-S Lâm Thao ngoài các thành phần đạm, lân, kali còn bổ sung thêm các thành phần trung, vi lượng rất cần thiết cho cây củ đậu mà các loại phân bón khác có thể có hoặc không có như lưu huỳnh, can xi, ma giê, silic…

+ Phân NPK-S 6-8-4+9S dùng để bón lót. Ở giai đoạn đầu cây củ đậu cần nhiều lân để hình thành và phát triển bộ rễ, tăng khả năng chống chịu thời tiết bất lợi như chống rét; trong giai đoạn này cây củ đậu cần đạm và kali ở mức độ vừa phải.

+ Phân NPK-S 12-3-13+8S được sử dụng để bón thúc vì ở các giai đoạn sau cây củ đậu nói riêng và các cây trồng khác nói chung cần nhiều đạm để kích thích đẻ nhánh; phát triển thân, lá để làm tăng sinh khối. Cây củ đậu cần nhiều kali để làm cây cứng cáp, kích thích sự ra hoa, chắc củ, tích luỹ bột. Nhu cầu lân của cây ở giai đoạn bón thúc thấp hơn, nên tỷ lệ phân lân thấp hơn so với đạm và kali.

Dưới đây là liều lượng và thời kỳ bón phân NPK-S Lâm Thao cho cây củ đậu cao sản:

Tính cho 1 sào Bắc bộ (kg/360 m²):

Tính cho 1 ha (kg/ha)

Lưu ý: Khi bón lót, bà con trộn hai loại phân với nhau rồi bón vào hốc.